۲۱ تا ۲۷ آبان هفته پیشگیری و کنترل دیابت

پیامهای آموزشی بیماری دیابت

1. شعار اختصاصی سال 2022: با آموزش دیابت از آینده خود محافظت کنیم.
2. بیش از 90 درصد از مراقبتهای دیابت، خودمراقبتی است و نیاز به مراقبت 24 ساعته در 7 روز هفته دارد.
3. افزایش میزان قند در خون اصطلاحاً دیابت نامیده می شود. این بیماری انواع مختلفی دارد ولی به طور عمده به دیابت نوع 1 ، دیابت نوع 2 و دیابت بارداری تقسیم می شود.
4. مصرف زیاد غذاهای چرب، انواع فست فودها (مثل پیتزا، ساندویچ و ...) و کم تحرکی سبب چاقی می شود و در این حالت خطر ابتلا به دیابت نوع 2 زیاد می شود.
5. مهمترین عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع 2 عبارتند از: سابقه خانوادگی دیابت در بستگان درجه یک،  چاقی و اضافه وزن، بی تحرکی یا کم‌تحرکی،  چربی و فشار خون بالا.
6. ورزش یا تحرک جسمی و تغذیه مناسب (مصرف میوه و سبزیجات بیشتر، پروتئین کافی و مصرف قند و چربی کمتر) بهترین و کم هزینه ترین راه پیشگیری از دیابت و بسیاری از بیماری های غیرواگیر دیگر است.
7. دیابت و عوارض وابسته به آن قابل پیشگیری هستند.
8. دیابت بیماری خاموش:  نیمی از مبتلایان به دیابت از بیماری خود بی خبرند.
9. کلیه افراد 30 ساله و بالاتر، با مراجعه به پایگاههای سلامت/خانه های بهداشت محل سکونت خود و با دریافت خدمت خطرسنجی سکته های قلبی عروقی که توسط مراقبین سلامت/بهورزان به صورت رایگان ارائه می گردد، می توانند از وضعیت قندخون خود مطلع شوند.
10. چاقی و کم‌تحرکی مهمترین عامل ابتلا به دیابت است.
11. چاقی روز افزون کودکان و نوجوانان در سالهای اخیر، بروز دیابت نوع2 را در بین آن‌ها افزایش داده است. نشستن  بیش از حد جلوی تلویزیون و کامپیوتر تا حد زیادی در افزایش چاقی و ابتلا به دیابت نوع2 در سنین پائین موثر است.
12. اضافه وزن و چاقی، سابقه خانوادگی دیابت، چربی و یا فشار خون بالا مهمترین عوامل خطر ابتلا به دیابت هستند.
13. خانم‌های باردار درمعرض خطر ابتلا به دیابت بارداری هستند و در اولین ویزیت بارداری توسط پزشک باید مورد بررسی قرار گیرند.
14. از هر 10 نفر بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 معمولاً 8 نفر آنها چاق هستند یا اضافه وزن دارند. فرد مبتلا به دیابت بایـد همیشه وزن خـود را در حـد طبیعی نگه‌دارد.
15. بیش از 90 درصد افراد دیابتی به دیابت نوع دو مبتلا هستند و اغلب نیمی از آنها از بیماری خود بی اطلاع هستند.
16. علائم بیماری در دیابت نوع 2، روندی بطئی یا کند دارد و اغلب هیچ علامتی در دیابت نوع دو دیده نمیشود. ممکن است سالهای زیادی از ابتلا به بیماری بگذرد ولی این علائم دیده نشوند و بیماران از ابتلا به دیابت نوع 2 بی خبر بمانند.
17. شایعترین علامت دیابت نوع 2 بی علامتی است!
18. مطمئن ترین و بهترین راه برای اینکه بدانید به دیابت مبتلا هستید یا خیر، انجام آزمایش استاندارد قند خون است.
19. دیابت می تواند قسمت های گوناگون بدن را تحت تاثیر قرار دهد. قلب و عروق، چشم ها، کلیه ها و اعصاب از جمله مهم ترین ارگان های آسیب پذیر در بیماران دیابتی می باشند.
20. به منظور پیشگیری از زخم پای دیابتی: هر روز پاهای خود را معاینه کنید. در کف پای خود و بین انگشتان به دنبال زخم، کبودی و برجستگی باشید و در صورت مشاهده هر گونه مشکل، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
21.  نیمی از هزینه های دیابت مربوط به عوارض و حدود یک چهارم مربوط به دارو می باشد.
22. طبق مطالعه استپس سال 1400 ، تعداد بیماران دیابتی در ایران، 5/7میلیون نفر برآورد می شود.
23. در دنیا هر 5 ثانیه 1 نفر به علت دیابت یا عوارض ناشی از آن جان خود را از دست می دهند. (سالانه 7/6 میلیون مرگ)
24. 18 تا 23 درصد افراد بالای 25 سال پره دیابتی هستند.
25. طبق مطالعه استپس سال 1400، در استان اردبیل 22/14 % از افراد 25 سال و بالاتر  مبتلا به دیابت هستند.

کنترل دیابت :

1. تغییر شیوه زندگی با تغذیه صحیح و فعالیت جسمانی مستمر، مراقبت های مناسب بهداشتی و افزایش آگاهی و دانش در زمینه دیابت، به خصوص در افراد  پیش ‌دیابتی مهمترین اصول پیشگیری از دیابت نوع2 هستند.
2. آموزش و آگاهی از بیماری دیابت و عوارض ناشی از آن، تغذیه مناسب، ورزش و فعالیتهای جسمانی مستمر مهمترین اصول مراقبت و درمان بیماران مبتلا به دیابت هستند.
3. اصول درمان دیابت عبارت است از: رژیم غذایی و محدودکردن انرژی (کالری) دریافتی، فعالیت بدنی و ورزش دائمی و منظم، استفاده از داروهای کاهنده‌ی قند خون و پایش دائمی مقدار قند خون (خودمراقبتی).
4. افراد مبتلا به دیابت که هر نوع دخانیات (سیگار، پیپ، چپق، قلیان و جویدن توتون) مصرف‌ می‌کنند، باید برای ترک دخانیات تشویق‌ شوند.
5. افزایش تعداد وعده‌های غذایی و کاهش حجم هر وعده، سبب کنترل بهتر قند خون می‌شود.
6. صبحانه، از اجزاء اصلی برنامه غذایی روزانه و عاملی مهم در کنترل قند خون مبتلایان به دیابت است.
7. افزایش دریافت فیبر از طریق مصرف سبزیهای تازه، به کنترل بهتر قند خون بیماران دیابتی کمک می‌کند.